Dostarczając lub powierzając transport towarów należy pamiętać, że czasem podczas rozładunku może dojść do ich uszkodzenia. W takiej sytuacji istnieje prawo do reklamacji zarówno strony nadającej, jak i odbierającej przesyłkę. Przepisy, które szczegółowo opisują i regulują sprawę reklamacji w prawie przewozowym, weszły w życie 28 marca 2018 roku.
Reklamacje w prawie przewozowym – kto może składać
Zgodnie z prawem przewozowym reklamacje może składać zarówno nadawca przesyłki, jak i jej odbiorca. Nadawca ma prawo do wystąpienia z reklamacją do momentu dostarczenia przesyłki do odbiorcy. Sytuacja taka jest jednak dość rzadka. Wynika ona z prostego powodu – w większości przypadków odbiorca jest świadkiem problemów z przesyłką, jej uszkodzeniem bądź zniszczeniem.
Co powinna zawierać reklamacja przewozowa?
Rozporządzenie Ministra Transportu oraz Przepisy Prawa Przewozowego z dnia 13 grudnia 2017 roku określają elementy, które powinny znaleźć się w reklamacji. Zgodnie z paragrafem 5B są to:
1) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedziby) przewoźnika;
2) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedziby) uprawnionego albo podróżnego;
3) załączona kopia dokumentu dotyczącego zawarcia umowy przewozu lub dane określone przez przewoźnika,
pozwalające zidentyfikować zawartą umowę przewozu;
4) uzasadnienie reklamacji;
5) kwota roszczenia (oddzielnie dla każdego dokumentu przewozowego);
6) numer rachunku bankowego lub adres właściwy do wypłaty odszkodowania, lub innej należności;
7) podpis uprawnionego lub podróżnego – w przypadku reklamacji wnoszonej w formie pisemnej.
Do reklamacji można załączyć kopie innych dokumentów związanych z rodzajem i wysokością roszczenia. Może być to na przykład kopia faktury, która pokazuje, jaki jest koszt uszkodzonego towaru oraz zdjęcia zrobione podczas odbioru przesyłki. Co można jeszcze zawrzeć w protokole? Warto opisać, w jaki sposób przesyłka została naruszona. Czy jest to zgniecenie kartonu, wyciek przewożonej substancji, czy też poważne uszkodzenie pojemnika transportowego (kontenera). W przypadku, gdy masz do czynienia z ubytkiem – chociażby klejów czy innych materiałów w formie sypkiej, należy opisać, ile mniej więcej towaru brakuje. W protokole powinno się umieścić również informacje, dotyczące tego, w jaki sposób doszło do uszkodzenia bądź zniszczenia przesyłki. Być może przewoźnik nie zabezpieczył jej w odpowiedni sposób – chociażby pasami transportowymi bądź spiętrował ją, podczas gdy miała oznaczenia dotyczące zakazu tego rodzaju piętrowania.
Reklamacja w przypadku przyjęcia przesyłki
Co w przypadku gdy, dostarczona przesyłka nie ma śladów uszkodzenia na zewnątrz i nie zauważyłeś szkody w chwili jej odbioru? W takiej sytuacji prawo przewiduje 7 dni na udokumentowanie, że zniszczenie powstało podczas transportu przez przewoźnika.
Reklamacja w prawie przewozowym. Ile mamy czasu, aby ją złożyć?
W sytuacji, w której wiesz, że musisz zgłosić reklamację ważne jest abyś wiedział o kilku przydatnych praktykach, dzięki którym proces ten przebiegnie znacznie sprawniej. Warto pamiętać o sprawdzeniu stanu przesyłki oraz jej sfotografowaniu od razu po dostarczeniu przez kierowcę. W jego obecności możesz sporządzić protokół, który następnie można załączyć do dokumentacji związanej z reklamacją.
W przypadku, kiedy uszkodzenie towaru nie zostało zauważone w momencie dostarczenia prawo przewozowe mówi, że: ,,reklamację składa się nie później niż w terminie roku od dnia, w którym zaistniało zdarzenie uzasadniające jej złożenie, z zastrzeżeniem § 9 ust. 1. Ustawy w sprawie ustalania stanu przesyłek oraz postępowania reklamacyjnego”.
Prawo przewozowe. Reklamacje i terminy
Prawo przewozowe reguluje w reklamacjach terminy jej złożenia. Możesz złożyć ją nawet w rok liczony od dnia, w którym zdarzył się wypadek. W przypadku, gdy składasz reklamację na opóźnienia w przewozie, przeznaczony na to czas to najpóźniej dwa miesiące od czasu zaistnienia zdarzenia. Istotną sprawą jest fakt, iż po upływie ustawowych terminów nie ma możliwości złożenia reklamacji i dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.
Przewoźnik ma 30 dni na ustosunkowanie się do wniosku. Co powinna zawierać odpowiedź na reklamację? Rozporządzenie Ministra Transportu oraz Przepisy Prawa Przewozowego z dnia 13 grudnia 2017 roku mówi, co ma zawierać taki dokument. Będzie to między innymi:
1) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedziby) przewoźnika;
2) informację o uznaniu albo nieuznaniu reklamacji w całości, albo w części;
3) uzasadnienie merytoryczne ze wskazaniem podstawy prawnej nieuznania reklamacji w całości albo w części;
4) w przypadku przyznania odszkodowania – kwotę odszkodowania oraz informację o terminie i sposobie jego wypłaty;
5) w przypadku zwrotu należności – określenie wysokości kwoty oraz informację o terminie i sposobie jej wypłaty;
6) pouczenie o prawie odwołania do przewoźnika w przypadku nieuwzględnienia reklamacji w całości albo w części;
7) pouczenie o prawie odwołania do właściwego miejscowo sądu;
8) podpis osoby upoważnionej – w przypadku odpowiedzi na reklamację udzielonej w formie pisemnej albo elektronicznej.
Przewoźnik może poprosić o uzupełnienie reklamacji o dodatkowe dokumenty bądź punkty, które są obowiązkowe w dokumencie reklamacyjnym. Może to zrobić w terminie do 14 dni od otrzymania od protokołu. Zazwyczaj są to faktury, które pokazują wartość uszkodzonego bądź zniszczonego towaru. Na takie uzupełnienie przeznaczono 14 dni. Jeśli do tego czasu nie dokona się odpowiedzi, to roszczenia nie będą uwzględnione. W sytuacji gdy przewoźnik w ciągu 30 dni nie odniesie się do wniosku, to przyjmuje się, że taka reklamacja została uwzględniona.
Reklamacja w prawie przewozowym. Skierowanie sprawy do sądu
Zdarzają się sytuacje, w których Twoja reklamacja okaże się bezskuteczna. Przewoźnik nie uznał Twojej reklamacji, uznając ją za bezpodstawną. W takim wypadku możesz wystąpić na drogę sądową. W przypadku, gdy kwota roszczenia za uszkodzą bądź zniszczoną przesyłkę nie przekracza 75 tysięcy złotych, możesz udać się do właściwego dla siebie sądu rejonowego. Jeśli zaś przewoźnik spowodował straty na kwotę większą, niż podana, to należy udać się do sądu okręgowego.