Rozliczenie czasu pracy kierowcy

Każdy kierowca zawodowy musi pracować w zgodzie z aktualnymi przepisami. Dotyczą one przede wszystkim ilości godzin spędzonych za kierownicą. Każdy pracodawca jest zobligowany do tego, by prowadzić ewidencję czasu pracy kierowcy, który ma być dowodem na to, że danego dnia, tygodnia i miesiąca, nie prowadził on pojazdu dłużej, niż jest to dopuszczalne. Z tego artykułu dowiesz się więcej na temat czasu pracy kierowcy. Poznasz najnowsze wytyczne Unii Europejskiej oraz zalety sumiennego prowadzenia ewidencji. Zapraszamy do lektury.

Prowadzenie ewidencji czasu pracy – czy to obowiązek?

Odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca – prowadzenie ewidencji czasu pracy kierowcy jest obowiązkiem każdego pracodawcy zatrudniającego go w swojej firmie. W naszym kraju ta kwestia podlega regulacji prawnej od 2018 roku. Mówi o niej rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odnoszące się do dokumentacji pracowniczej. Obowiązek spisywania dziennego czy tygodniowego czasu pracy kierowcy spoczywa na barkach pracodawców również z powodu unijnego Pakietu Mobilności, który w 2022 roku został zmodyfikowany. Jest to bardzo ważna informacja dla wszystkich przewoźników. Więcej na temat pakietu dowiesz się w artykule na naszym blogu.

Dlaczego należy prowadzić ewidencję czasu pracy kierowcy?

Z jakich powodów doprowadzono do tego, że prowadzenie ewidencji czasu pracy kierowcy jest obowiązkowe? Odpowiedź na to pytanie jest dość prosta. Jest to metoda na kontrolowanie tego, czy kierowcy nie prowadzą pojazdów zbyt długo. Ma to ograniczyć wszelkie nadużycia i swego rodzaju wykorzystywanie osób siedzących za kierownicą do celów zarobkowych. Praca kierowcy jest bardzo wyczerpująca – zarówno pod kątem fizycznym, jak i psychicznym. Zmiany w prawie mają doprowadzić do redukcji liczby wypadków spowodowanych zmęczeniem. W związku z tym z roku na rok wprowadzane są coraz bardziej rygorystyczne przepisy, a praca kierowców staje się nieco bardziej unormowana i komfortowa. 

Na czym polega ewidencja czasu pracy kierowców?

Prowadzenie ewidencji czasu pracy kierowcy polega na uzupełnianiu specjalnej karty szczegółami związanymi z jego czynnościami zawodowymi. Na karcie powinny znajdować się informacje dotyczące m.in.: liczby przepracowanych godzin i dokładnego czasu rozpoczęcie i zakończenia pracy, dni wolnych od pracy, liczby nieobecności, liczby nadgodzin, liczby godzin przepracowanych w nocy czy zwolnień od pracy. Na podstawie ewidencji pracodawca może wykonywać rozliczenie czasu pracy kierowcy i wypłacać wynagrodzenie. Jednocześnie jest ona potwierdzeniem prawidłowego przebiegu pracy dla zainteresowanych organów kontrolujących tę branżę. Za kontrolę czasu pracy kierowców odpowiadają pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy.

Na co zwrócić uwagę wypełniając ewidencję?

Istnieje szereg błędów dość powszechnie popełnianych podczas wpisywania w ewidencję konkretnych danych. Takie niedopatrzenie może skutkować bolesną karą finansową dla pracodawcy, dlatego warto zwrócić na nie szczególną uwagę. Przede wszystkim, ewidencję należy wypełniać na bieżąco. Istotne jest też to, by pamiętać o prawidłowym zaznaczeniu godzin nadliczbowych oraz by sumiennie wpisywać na kartę nawet pojedyncze godziny przepracowane w porze nocnej. Pracodawca musi też odpowiednio oznaczyć dni wolne, a także ewentualną pracę wykonywaną w te dni. W przypadku nieprawidłowości w ewidencji musi on liczyć się z koniecznością zapłaty kary.

Jak liczyć czas pracy kierowcy?

Za czas pracy kierowcy uznaje się wszystkie czynności związane nie tylko z prowadzeniem, ale i przygotowaniem pojazdu do jazdy. Można więc uznać, że kierowca pracuje, a jego czas pracy zaczyna upływać już podczas załadunku auta. Do czasu pracy kierowcy zalicza się też wyładunek oraz sam nadzór tego procesu, jeśli zajmuje się nim ktoś inny. Innymi czynnościami, które zaliczają się w poczet czasu pracy osoby prowadzącej pojazd jest szeroko pojęta spedycja, sprzątanie samochodu czy formalności administracyjne. Rzadko kiedy zdarza się więc, że kierowca zatrudniony w uczciwie prowadzonej firmie spędza za kierownicą maksymalną liczbę dziennych czy tygodniowych godzin. Ile wynoszą te limity? Czytaj dalej!

Czas pracy kierowcy – jak długo może on prowadzić pojazd?

Czas pracy kierowcy można podzielić na dzienny i tygodniowy. Przepisy mówią o tym, że kierowca nie może prowadzić pojazdu dłużej niż 13 godzin dziennie, jednak w skrajnych przypadkach może to być 15 godzin. Dzienny czas pracy kierowcy wynoszący 15 godzin  może jednak wystąpić maksymalnie 3 razy pomiędzy okresami tygodniowego wypoczynku. Zgodnie z przepisami tygodniowy czas pracy kierowcy nie powinien przekraczać 56 godzin. Warto jednak zwrócić uwagę, że w ciągu 2 tygodni kierowca nie może spędzić za kierownicą więcej niż 90 godzin. Jeśli więc podczas pierwszego tygodnia w trasie spędzi on w kabinie kierowcy (a także podczas wszystkich pozostałych czynności związanych z przygotowaniem auta do jazdy) wspomniane 56 godzin, to w następnym tygodniu będzie on mógł prowadzić auto jedynie przez 34 godziny. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że tygodniowy czas pracy kierowcy zaczyna się liczyć tuż po północy w poniedziałek i kończy o północy w niedzielę. W tym czasie kierowca może jechać przez wspomniane 56h, co daje 8h dziennie. Po dziennym czasie pracy kierowcy 15h należy więc zadbać o dłuższy odpoczynek, który sprawi, że ten czas “wpasuje” się w ramy tygodniowego czasu pracy. Maksymalny czas pracy kierowcy powinien być więc wykorzystywany jedynie w skrajnych przypadkach.

Kary za przekroczenie czasu pracy

Wszelkie nadużycia w obszarze czasu pracy kierowcy w 2022 skutkują mandatami karnymi. W tym roku uaktualniono taryfikator kar za przekroczenie czasu pracy kierowcy. Za przekroczenie czasu do jednej godziny grozi mandat w wysokości 50 zł. Przekroczenie do 5 godzin skutkuje mandatem w wysokości 100 zł, natomiast od 5 do 10 godzin policjanci mogą ukarać kierowcę mandatem w wysokości 200 zł. W skrajnych przypadkach, czyli powyżej 10 godzin jazdy po limicie, każda kolejna godzina skutkuje mandatem w wysokości 300 zł. Nowy taryfikator ma na celu wymuszenia na pracodawcach pilnowania czasu pracy kierowcy w 2022 roku.

Pakiet Mobilności 2022

Wszyscy pracodawcy działający w branży transportowej powinni też zwrócić uwagę na dyrektywy Pakietu Mobilności. Jest to unijny dokument, który wprowadza sporo zmian w ich codziennej działalności, a ma on na celu uregulowanie i ogólną poprawę warunków pracy kierowców zawodowych. Pakiet zakłada szereg zmian. Część z nich weszła już w życie, a część będzie obowiązywać w branży na przestrzeni kolejnych miesięcy.

W lutym 2022 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące delegowania i płacy minimalnej. W związku z tym kierowcom przysługuje takie wynagrodzenie, jakie jest oferowane w kraju, w którym wykonywali pracę. Delegowanie należy zgłaszać poprzez ujednolicony system IMI, natomiast platformy, które do tej pory działały w różnych krajach unijnych zostały wyłączone.

Także w lutym nałożono na kierowców, a raczej ich pracodawców obowiązek powrotu do kraju przewoźnika co najmniej raz na osiem tygodni. Maj przyniósł przewoźnikom sporo zmian w sprawach licencyjnych. Ci, którzy korzystają z pojazdów o masie mieszczącej się między 2,5 a 3,5 t w transporcie międzynarodowym muszą posiadać odpowiednie zezwolenia i licencję wspólnotową. Obowiązkowe stało się też zabezpieczenie finansowe pojazdów oraz spełnienie wymogu dobrej reputacji.

Czas pracy kierowcy – podsumowanie

Czas pracy kierowcy jest zarówno w naszym kraju, jak i na terenie całej Unii Europejskiej ściśle kontrolowany. Pracodawcy mają obowiązek prowadzić dokładną ewidencję nie tylko podstawowych godzin spędzonych przez kierowców za kierownicą, ale i czasu przerwy, godzin nadprogramowych czy liczby jego nieobecności. Za brak lub nieprawidłowe prowadzenie ewidencji pracodawca może być ukarany surową grzywną. Kary dotyczą też, oczywiście, wydłużonego czasu pracy kierowcy. Za każdą godzinę ponad normę, policja ma prawo ukarać go mandatem w wysokości 50 zł. W przypadku większych nadużyć, koszty mandatów rosną. Warto pamiętać też o tym, że przepisy regulujące pracę kierowców są na bieżąco uaktualniane. Zwróć uwagę na Pakiet Mobilności, który w kolejnych miesiącach będzie przynosił branży następne zmiany.