Dopuszczalna masa pojazdu jest bardzo ważną zmienną dla kierowców samochodów ciężarowych. Dowiedz się, czym jest dopuszczalna masa całkowita, jak się ją oblicza i co się stanie w przypadku jej przekroczenia.
Dopuszczalna masa całkowita (DMC) została zdefiniowana w ustawie Prawo o ruchu drogowym i oznacza łączną masę pojazdu lub zespołu pojazdów wraz z masą ładunku i osobami podróżującymi. DMC określa masę możliwego obciążenia, która ustalana jest przez producenta w czasie procesu homologacji typu pojazdu.
Dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów to zsumowana maksymalna waga pojazdów połączonych ze sobą w celu poruszania się po drodze jako całość wraz z masą ładunku i osobami. Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym zespół pojazdów składa się maksymalnie z trzech pojazdów.
DMC jest to suma pojemności przyczepy wraz z masą przyczepy. Pojemność przyczepy jest określona przez producenta i oznacza maksymalną wagę, jaką przyczepa może pomieścić. Masa przyczepy to łączna masa przewożonego ładunku wraz z dodatkowymi akcesoriami i osobami.
Dopuszczalna masa całkowita wpływa na bezpieczeństwo na drodze, a nieprzestrzeganie może skutkować karami. Aby temu zapobiec należy zadbać o to, aby ładunek nie był nierównomiernie rozłożony ani nie przekraczał dopuszczalnej wagi. Należy pamiętać również o wliczeniu wagi osób i dodatkowych akcesoriów przy obliczaniu dopuszczalnej masy całkowitej.
Maksymalny dopuszczalny nacisk osi jest ograniczony w Polsce przeważnie do 8-10 ton. Ponadto, obowiązują również różnego rodzaju ograniczenia prędkości i zakazy wjazdu określane na znakach drogowych, gdzie widnieje informacja o dopuszczalnej masie całkowitej pojazdu.
Odpowiednie rozłożenie ładunku ma bezpośredni wpływ na obciążenie poszczególnych osi, a tym samym na bezpieczeństwo na drodze. Kierowca musi umiejętnie umieścić towar oraz szybko reagować, jeżeli okaże się, że została przekroczona dopuszczalna masa całkowita pojazdu.
Dopuszczalna ładowność oznacza maksymalną masę ładunku i osób, jaką może przewozić pojazd. Dopuszczalna ładowność stanowi różnicę dopuszczalnej masy całkowitej i masy własnej pojazdu.
Informacja o DMC danego pojazdu znajduje się w dowodzie rejestracyjnym. Oprócz informacji o dopuszczalnej masie całkowitej (kod F.1) można tam znaleźć informacje o maksymalnej masie całkowitej pojazdu (kod F.2) oraz o masie własnej (kod F.3).
Głównym zadaniem kierowcy jest transport ładunku. Wiąże się z tym obowiązek pilnowania dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu. Inspekcja Transportu Drogowego prowadzi kontrole na drogach i sprawdza, czy doszło do przekroczenia DCM i ładowności pojazdu.
Przeciążony pojazd stanowi zagrożenie dla pozostałych uczestników ruchu drogowego. Z powodu przekroczenia DMC wydłuża się droga hamowania, pojazd staje się niestabilny, co może doprowadzić do kolizji lub wypadku drogowego. Mimo, że kierowca może reagować natychmiast na sytuację, przeciążone auto nie od razu zareaguje na ruchy kierowcy.
DMC może zostać skontrolowana wyłącznie przez uprawnione do kontroli wagowej organy:
Pojazdy mogą być najpierw poddane tzw. preselekcji wagowej, czyli zważone za pomocą nielicencjonowanych wag wbudowanych w asfalt przy drogach. W sytuacji, w której masa pojazdu przekracza dopuszczalną normę, należy zważyć pojazd licencjonowaną wagą: stacjonarną bądź przenośną.
Przekroczona dopuszczalna masa całkowita pojazdu stanowi zagrożenie na drodze. Jeżeli podczas kontroli okaże się, że przewożony towar przekracza DMC pojazdu, to kierowca i firma transportowa podlegą karze pieniężnej. Oprócz kary pieniężnej osoba kontrolująca może nie dopuścić pojazdu do ruchu i może zażądać, aby rozładować pojazd z towaru, który powoduje przekroczenie norm. Rozładunek, przeładunek i odpowiednie zabezpieczenie towaru rozładowanego wpływa na koszty transportu i na czas wykonania zlecenia.
| Warunki techniczne pojazdu | Dopuszczalna masa całkowita (DMC) |
| przyczepa jednoosiowa | 10 t |
| przyczepa z jedną osią centralną | 11 t |
| dwuosiowy pojazd samochodowy lub dwuosiowa przyczepa | 18 t |
| dwuosiowy pojazd samochodowy zasilany paliwem alternatywnym (np. wodór, CNG, LNG, prąd elektryczny) | 19 t |
| dwuosiowy autobus | 19,5 t |
| przyczepa z liczbą kół większą niż dwa | 24 t |
| trzyosiowy pojazd samochodowy | 25 t |
| trzyosiowy pojazd samochodowy z bliźniaczymi kołami osi napędzanych | 26 t (limit nacisku każdej z osi to 9,5 t) |
| trzyosiowy autobus przegubowy | 28 t (29 t w przypadku zasilania paliwem alternatywnym) |
| zestaw pojazdów mających łącznie trzy osie | 28 t |
| pojazd samochodowy o liczbie osi większej niż trzy | 32 t |
| pojazd samochodowy czteroosiowy typu wywrotka lub betoniarka | 34 t |
| zestaw złożony z pojazdu samochodowego/ciągnika siodłowego o trzech osiach i jednoosiowej przyczepy/naczepy | 35 t |
| zestaw złożony z trzyosiowego ciągnika siodłowego z osią napędową z kołami bliźniaczymi i zawieszeniem pneumatycznym oraz naczepy jednoosiowej | 36 t |
| zestaw złożony z dwuosiowego pojazdu samochodowego z kołami bliźniaczymi i zawieszeniem pneumatycznym tylnej osi oraz przyczepy jednoosiowej | 36 t (limit nacisku każdej z osi to 9,5 t) |
| zestaw złożony z dwuosiowego pojazdu samochodowego i dwuosiowej przyczepy | 36 t |
| zestaw złożony z dwuosiowego ciągnika i dwuosiowej naczepy z rozstawem nie większym niż 1,8 m | 36 t |
| zestaw złożony z dwuosiowego ciągnika z kołami bliźniaczymi i zawieszeniem pneumatycznym tylnej osi oraz dwuosiowej naczepy z rozstawem osi pow. 1,8 m | 38 t |
| zestaw złożony z ciągnika (2 lub 3 osie) oraz trzyosiowej naczepy | 40 t |
| zestaw złożony z trzyosiowego ciągnika i trzyosiowej naczepy, przewożącego 40-stopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym | 44 t |
Dopuszczalna masa całkowita jest bardzo istotną wartością ze względów bezpieczeństwa ruchu drogowego. Zlekceważenie DMC może nieść za sobą poważne konsekwencje – od kar pieniężnych po kolizje lub wypadki na drodze. Warto więc uwzględnić wszystkie czynniki wpływające na dopuszczalną masę całkowitą i nie pominąć w obliczeniach wagi pasażerów i innych akcesoriów, niebędących przewożonym ładunkiem.
Regularnie dostarczamy informacji o naszym systemie oraz na tematy z branży TSL.
Zapisz się do newslettera i bądź na bieżąco.
Zespół fireTMS
Artykuł został napisany przez zespół fireTMS, w oparciu o wiedzę, doświadczenie i znajomość branży TSL.
Kody krajów w tachografie okazują się niezbędne dla firm transportowych, ale ich poprawne wprowadzanie leży w interesie kierowcy nie tylko dlatego, że ewentualne pomyłki mogą skutkować mandatem. Już teraz sprawdź, co trzeba wiedzieć w 2023 roku o kodach krajów w tachografie. Praca kierowcy międzynarodowego wiąże się również z koniecznością wykonywania obowiązków innych niż tylko prowadzenie […]
7 minut czytania
Inspekcja Transportu Drogowego odpowiada za kontrolę i przestrzeganie przepisów prawnych przez firmy transportowe. Bezpieczeństwo w transporcie, przeciwdziałanie degradacji dróg to tylko niektóre z zadań ITD w Polsce. Poznaj pozostałe funkcje. Zapraszamy do lektury. Rola i znaczenie Inspekcji Transportu Drogowego w Polsce Inspekcja Transportu Drogowego istnieje od 2001 roku. To organ administracji publicznej, który zajmuje się […]
7 minut czytania
Konieczność zapłaty za autostradę w Polsce i za granicą może być problematyczna z uwagi na mnogość systemów poboru opłat. Sprawę dodatkowo komplikuje brak ujednoliconych przepisów, dotyczących naliczania tego typu opłat na terenie UE. Dlatego przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak płacić za autostradę w Polsce i za granicą. Jak płacić za autostradę A4? To […]
6 minut czytania