Jednym z obowiązków firm transportowych jest instalacja, kalibracja i legalizacja tachografu w samochodach ciężarowych. Stosowanie tachografów wynika z prawa w Polsce i w Unii Europejskiej, a za brak kalibracji grożą kary. Dowiedz się z tego artykułu wszystkiego, co trzeba wiedzieć o tachografach.
Tachograf cyfrowy – co to jest?
Tachograf cyfrowy jest urządzeniem elektronicznym wykorzystywanym w transporcie drogowym, które rejestruje i monitorujące prędkość, pokonaną trasę i aktywność kierowcy (jego czas pracy, czyli czas jazdy i odpoczynku). Rejestruje też zdarzenia i usterki. Tachograf jest montowany w kabinie pojazdu.
Instalacja tachografu jest obowiązkowa i wynika z regulacji prawnych w Polsce i Unii Europejskiej. Tachograf pomaga egzekwować przepisy określające maksymalny czas jazdy i minimalny czas postoju. Urządzenie to przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i zapewnia kierowcom odpowiednie warunki pracy.
Jak działa tachograf?
Tachograf zapisuje dane na karcie kierowcy i na wbudowanym nośniku pamięci. Posiada zabezpieczenia chroniące przed nieuprawnionym dostępem. Tachograf jest połączony z komputerem pokładowym i operator może w każdym momencie sprawdzić, gdzie znajduje się pojazd i kiedy jest w trasie.
Tachograf cyfrowy rejestruje takie dane, jak:
- prędkość pojazdu,
- przebytą odległość,
- pomiar czasu,
- punkt początkowy i końcowy,
- tożsamość i czynności kierowcy,
- dane dotyczące kalibracji, kontroli i naprawy,
- zdarzenia i usterki.
Kogo dotyczy obowiązek posiadania tachografu?
Instalacja tachografów cyfrowych jest wymagana we wszystkich pojazdach, których masa całkowita przekracza 3,5 tony wraz z naczepami i przyczepami.
Dane kalibracyjne tachografów
Za pomocą tachografu cyfrowego można uzyskać informacje, takie jak parametry kalibracyjne z momentu aktywacji, informacje dotyczące pierwszej kalibracji, czy dane dotyczące poprzednich kalibracji.
Dane, które rejestruje i gromadzi tachograf to m.in.:
- rodzaj kalibracji (np. aktywacja, instalacja, przegląd okresowy)
- nazwa i adres warsztatu samochodowego, który skalibrował tachograf,
- numer karty warsztatowej,
- parametry, które są uaktualniane lub potwierdzane w czasie kalibracji, takie jak: kod rejestrującego państwa, numer rejestracyjny, numer VIN, numer VRN, ustawienia ograniczenia prędkości, rozmiar opon, licznik kilometrów.
Czy wiesz jaka jest dopuszczalna masa całkowita pojazdu? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się jak się ją oblicza i co się stanie, jeżeli zostanie przekroczona.
Kalibracja i legalizacja tachografu
Kalibracja tachografu oznacza aktualizację bądź zatwierdzenie niezmienności parametrów pojazdu, które są zmagazynowane w pamięci tachografu. Legalizacja to poświadczenie, że kalibracja przebiegła w sposób prawidłowy i że dany tachograf może być legalnie stosowany.
Dlaczego konieczna jest kalibracja tachografu?
W czasie kontroli drogowej uprawnione organy mogą zweryfikować dane zarejestrowane w tachografie. Do takich informacji należy tożsamość kierowcy, przebyta trasa pojazdu, czas pracy kierowcy, punkty położenia bądź zdarzenia i usterki. W tachografie zapisane są również dane o serwisie, który dokonał kalibracji.
Tachograf pozwala na kontrolę czasu pracy kierowcy i dzięki zawartym w nim informacjom naliczane jest wynagrodzenie kierowcy. Ponadto, tachograf jest stosowany w celu zachowania bezpieczeństwa na drogach podczas realizacji przewozów.
Jak przebiega proces kalibracji tachografu?
Podczas kalibracji tachografu urządzenie jest weryfikowane pod kątem poprawności działania. Sprawdzane jest dopasowanie tachografu do konkretnego samochodu oraz przeprowadzana jest aktualizacja bądź zatwierdzenie parametrów:
- numer VIN,
- numer VRN (numer rejestracyjny pojazdu),
- kod rejestrującego kraju,
- rozmiar opon,
- bieżący czas UTC,
- ustawienia ograniczenia prędkości,
- stan licznika kilometrów.
Ile kosztuje kalibracja tachografu?
Koszt kalibracji wynosi około 200-300 złotych, w zależności od lokalizacji.
Co ile powinna następować kalibracja tachografu?
Kalibracja tachografu musi być wykonywana co 2 lata. Ponadto, należy dokonać kalibracji za każdym razem, jeżeli dochodzi do jakiejkolwiek usterki tachografu, zerwania plomb zabezpieczających czy po wymianie ogumienia osi napędowej.
Gdzie wykonać kalibrację tachografu?
Kalibracje tachografów są wykonywane wyłącznie w warsztatach posiadających odpowiednie uprawnienia oraz w Okręgowych Stacjach Kontroli Pojazdów.
Legalizacja tachografu – skąd wiadomo, że wykonano ją w pojeździe?
Tachograf, który przeszedł przez proces legalizacji jest oznaczony tabliczką instalacyjną oraz plombą. Na tabliczce będzie widnieć data ważności legalizacji. Tabliczka zwykle jest umieszczona przy tachografie bądź na ramie drzwi pojazdu przy drzwiach kierowcy.
Legalizacja tachografu – jakie kary grożą za jej brak?
Mandat nałożony na kierowcę za brak legalizacji może wynieść około 200 zł. Na przedsiębiorstwo transportowe zostaje nałożona kara wysokości 1000 zł, a z kolei osobie odpowiedzialnej za zarządzanie flotą grozi 2000 zł grzywny.
Kalibracja pojazdu – podsumowanie
Tachografy są niezbędne w zarządzaniu flotą pojazdów. Urządzenia te pomagają kierowcom i firmom transportowym wykonywać pracę zgodnie z przepisami. Każdy pojazd musi być wyposażony w tachograf cyfrowy i podlegać procedurze kalibracji co 2 lata. Kary za brak ważnej legalizacji są nakładane zarówno na kierowcę, jak i przedsiębiorstwo.