Jakie są kody krajów w tachografie? Wszystko, co musisz wiedzieć w 2023 roku

Kody krajów w tachografie okazują się niezbędne dla firm transportowych, ale ich poprawne wprowadzanie leży w interesie kierowcy nie tylko dlatego, że ewentualne pomyłki mogą skutkować mandatem. Już teraz sprawdź, co trzeba wiedzieć w 2023 roku o kodach krajów w tachografie. 

Praca kierowcy międzynarodowego wiąże się również z koniecznością wykonywania obowiązków innych niż tylko prowadzenie pojazdu. Jednym z nich jest zgodna z przepisami obsługa tachografu, która obejmuje także wprowadzanie kodów krajów. Poznaj informacje na ten temat, które wykorzystasz w praktyce. 

Czym jest tachograf i dlaczego używamy kodów krajów?

Tachograf to urządzenie rejestrujące parametry pojazdu, w którym jest zamontowany, oraz czynności, wykonywane przez kierowcę lub kierowców. Niewiele osób wie, że w 2023 roku mija dokładnie 100 lat odkąd w Villingen w Niemczech dr Herbert Kienzle, wynalazł urządzenie rejestrujące zarówno czas jazdy, jak i postoju pojazdu, czyli pierwszy tachograf. 

Konstrukcja tachografów ewoluowała wraz z rozwojem techniki, chociaż przez wiele lat były to urządzenia w pełni analogowe. W Polsce tachografy stały się obowiązkowym wyposażeniem pojazdów ciężarowych w 1992 roku. Aktualnie zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej nr 561/2006 w pojazdach o DMC przekraczającej 3,5 tony przeznaczonych do transportu towarów oraz zarejestrowanych po 1 maja 2006 r można montować wyłącznie tachografy cyfrowe. 

Najnowsze przepisy Pakietu Mobilności wprowadzają obowiązek wymiany tachografów na  tachografy inteligentne drugiej generacji. Jedną z ich najważniejszych funkcjonalności jest automatyczne oznaczanie kodu kraju, którego granicę przejechał kierowca. Jednak z przyczyn technicznych opisywana funkcja na razie nie jest dostępna, więc obowiązek ten nadal spoczywa na truckerze. Kody krajów używane są do jednoznacznego oznaczenia państwa, na którego terenie znajduje się ciężarówka. 

Lista aktualnych kodów krajów w tachografie na 2023 rok

W artykule 34 ust. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 roku czytamy, że „Kierowca wprowadza w tachografie cyfrowym symbole państw, w których rozpoczyna i kończy dzienny okres pracy. […]”. Listę aktualnych kodów krajów w tachografie na rok 2023 przedstawiamy w poniższej tabeli:

A – Austria	EUR – inne kraje Europy	MC – Monako
AL – Albania	F – Francja	MD – Mołdawia
AND – Andora	FIN – Finlandia	MK – Macedonia
ARM – Armenia	FL – Lichtenstein	N – Norwegia
AZ – Azerbejdżan	FO – Wyspy Owcze	NL – Holandia
B – Belgia	GE – Gruzja	P – Portugalia
BG – Bułgaria	GR – Grecja	PL – Polska
BIH – Bośnia i Hercegowina	H – Węgry	RO – Rumunia
BY – Białoruś	HR – Chorwacja	RSM – San Marino
CH – Szwajcaria	I – Włochy	RUS – Rosja
CY – Cypr	IRL – Irlandia	S – Szwecja
CZ – Czechy	IS – Islandia	SK – Słowacja
D – Niemcy	KZ – Kazachstan	SLO – Słowenia
DK – Dania	L – Luksemburg	TR – Turcja
E – Hiszpania	LT – Litwa	UA – Ukraina
EC – Wspólnota Europejska	LV – Łotwa	UK – Wielka Brytania
EST – Estonia	M – Malta	WLD – pozostałe kraje

Tachograf: kody regionów w Hiszpanii

Pamiętajmy również o tym, że Hiszpania jest jedynym krajem, w przypadku którego oprócz kodu państwa, należy wprowadzić także dodatkowo kod regionu. Skróty dla regionów Hiszpanii przedstawiamy w tabeli poniżej:

AR — Aragonia	G — Galicja
AST — Asturia	IB — Baleary
C — Kantabria	IC — Wyspy Kanaryjskie
CAT — Katalonia	LR — La Rioja
CL — Kastylia i Leon	M — Madryt
CM — Kastylia La Mancha	MU — Murcja
CV — Walencja	NA — Nawarra
EXT — Estremadura	PV — Kraj Basków

Jak odczytywać i interpretować kody krajów w tachografie?

Montowane współcześnie tachografy to urządzenia w pełni cyfrowe, które wszystkie dane przechowują w postaci elektronicznej. Zawsze jednak można te informacje odczytać i wydrukować. Co więcej, wymagają tego również przepisy. 

Zgodnie z §3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Transportu w sprawie częstotliwości pobierania danych z tachografów cyfrowych i kart kierowców oraz warunków przechowywania tych danych z dnia 23 sierpnia 2007r. (Dz.U.2007.159.1128 z późn. zm.):

• dane z tachografu pobiera się co najmniej raz 90 dni
• dane z karty kierowcy odczytuje się co najmniej raz na 28 dni

Dodatkowo odczytu danych z tachografu należy dokonać w następujących sytuacjach:

• przed przekazaniem pojazdu innemu podmiotowi
• po stwierdzeniu usterki lub uszkodzenia tachografu cyfrowego (o ile pobranie danych jest możliwe)
• po wycofaniu z użytkowania pojazdu z tachografem cyfrowym
• w przypadku żądania wyrażonego przez uprawnione organy administracji publicznej lub uprawnione podmioty
• w przypadku zgubienia, kradzieży lub uszkodzenia karty kierowcy

Na wydruku z tachografu znajdziemy informacje przedstawione w postaci piktogramów. Ich znaczenie opisuje załącznik 1B do Rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. ws urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym. Zastosowanie piktogramów umożliwia poprawną interpretację danych bez względu na język, którym posługuje się odczytujący. Niemniej jednak kody krajów w tachografie drukowane są w postaci literowych symboli przedstawionych w poprzednich akapitach, co ułatwia ich interpretację. 

Praktyczne wskazówki dla kierowców odnośnie kodów w tachografie

Przed rozpoczęciem jazdy warto upewnić się, że wiemy, jak wprowadzić kod kraju tachografu cyfrowego. Informacje te zawiera instrukcja obsługi każdego urządzenia tego typu. 

Przepisy zobowiązują kierowcę do wprowadzenia kodu kraju po wejściu do pojazdu i w momencie rozpoczęcia pracy oraz po jej zakończeniu. Pamiętajmy jednak, że najważniejsze pozostaje bezpieczeństwo samego kierowcy i innych uczestników ruchu. Przepisy nie wymagają, aby wprowadzenie symbolu kraju nastąpiło np. w ciągu 15 minut od przekroczenia granicy. Trzeba to jednak wykonać w pierwszym, dogodnym dla tej czynności miejscu. 

Jeżeli w ciągu jednego dnia kierowca przejeżdża przez kilka państw, każdorazowo wprowadza symbol kraju, którego granice przekracza. Należy o tym pamiętać również wtedy, gdy poruszamy się wyłącznie po Polsce. Ponadto symbol kraju wprowadzać należy również przy odpoczynkach. 

Jakich błędów unikać podczas wpisywania kodów?

Najpopularniejszym błędem podczas wpisywania kodów krajów do tachografów są pomyłki symboli (np. kierowca w Hiszpanii zamiast ES wstawia kod EC). Aby uniknąć tego błędu warto mieć pod ręką aktualne kody krajów w tachografie na 2023 roku również w wersji papierowej. Natomiast jeżeli już dojdzie do takiej pomyłki, należy jak najszybciej poprawić kod kraju na właściwy. Dobrą praktyką jest także wykonanie wydruku i opisanie zaistniałej sytuacji. Pamiętajmy jednak, że częste pomyłki tego typu mogą wzbudzić podejrzenia służb kontrolujących. 

Kolejnym błędem podczas wpisywania kodów do tachografu jest zbyt późne lub zbyt wczesne ich podanie. Chodzi o to, że symbol kraju należy wprowadzić nie po rozpoczęciu pracy, lecz w momencie jej rozpoczęcia, i nie przed jej zakończeniem, lecz po. Niestety, nie brakuje też pomyłek, polegających na braku wpisów na karcie kierowcy symbolu kraju rozpoczęcia lub zakończenia pracy, które skutkują nałożeniem mandatów podczas kontroli drogowej. 

Jakie znaczenie mają kody krajów dla firm transportowych?

To oczywiste, że wprowadzanie kodów krajów umożliwia służbom kontrolnym dokładniejszą analizę poprawności czasu pracy kierowców. Jednakże informacje tego typu są niezbędne także firmom transportowym między innymi do obliczania wynagrodzeń kierowców. Od 2 lutego 2022 r. obowiązuje bowiem płaca sektorowa, w której wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od kraju, w którym kierowca wykonuje określoną pracę. 

Poniżej prezentujemy odpowiedzi na najpopularniejsze pytania związane z kodami krajów w tachografie. Sprawdź, czy wśród nich znajdują się informacje, których szukasz.