Aby wykonywać swoją pracę, każdy kierowca powinien posiadać nie tylko prawo jazdy odpowiedniej kategorii i świadectwo zawodowe, ale także mieć aktualne szkolenie okresowe. Czym jest takie szkolenie i dlaczego jest obowiązkowe? Przygotowaliśmy przegląd informacji na ten temat.
W przypadku kierowców zawodowych nieodłączną częścią pracy jest przechodzenie okresowych szkoleń, które rozwijają wiedzę i umiejętności związane z prowadzeniem samochodów ciężarowych (prawa jazdy kategorii C i pokrewnych) oraz autobusów (prawo jazdy kategorii D i pokrewne). Dlaczego ten rodzaj szkoleń jest tak istotny i jakie są przepisy dotyczące szkolenia kierowców?
Szkolenie okresowe kierowców to rodzaj kursu, na którym kierowca zawodowy (posiadający prawo do kierowania samochodami ciężarowymi lub autobusami) może odświeżyć i poszerzyć swoją wiedzę o transporcie drogowym. Ponadto rozwija swoje umiejętności o kwestie bezpiecznego i ekonomicznego prowadzenia pojazdu, kierowania samochodem w trudnych warunkach, a także ładowania i wyładowania towaru z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.
Szkolenie okresowe pozwala kierowcom być na bieżąco z aktualnymi zasadami przewozu oraz polepsza ich umiejętności za kierownicą. Przede wszystkim jednak, szkolenia pozwala na odnowienie prawa jazdy na samochody ciężarowe i autobusy, które należy przeprowadzać co 5 lat od wydania świadectwa zawodowego kierowcy. Kierowcy, którzy ukończyli 60. rok życia są zobowiązani do przechodzenia kursu okresowego co 2,5 roku.
Jakie są sankcje za brak aktualnego szkolenia okresowego dla kierowców? W takim przypadku po prostu traci się uprawnienia do kierowania pojazdami i niemożliwe jest wykonywanie pracy na takim stanowisku.
Kwestie dotyczące szkoleń zawodowych kierowców są ściśle określone prawem, a zatem spora część tego artykułu będzie odnosiła się do określonych obowiązków. Przed zagłębieniem się w szczegóły szkoleń okresowych dla kierowców, przyjrzyjmy się zatem podstawom prawnym.
Aktem prawnym, który wprowadza obowiązkowe szkolenia okresowe kierowców jest artykuł 39d. ustawy z 6 września 2001 roku o transporcie drogowym. To w nim znajdziemy zapisy o konieczności przechodzenia szkolenia okresowego przez kierowców zawodowych co 5 lat, które odnosi się do posiadaczy prawa jazdy kategorii:
Wspomniany artykuł określa także, kto może przystąpić do szkolenia, a także warunki szkolenia dla posiadaczy prawa jazdy kilku kategorii, np. C+E i D+E.
Szczegółowe zasady przeprowadzania i odbywania szkoleń okresowych kierowców określone są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2022 roku dotyczącego szkolenia i egzaminowania kierowców wykonujących przewóz drogowy.
Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym do szkolenia powinien przystąpić każdy kierowca, który posiada prawo jazdy na samochody ciężarowe i autobusy (C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E). Szkolenie powinno być przeprowadzane co pięć lat od daty uzyskania kwalifikacji zawodowej dla kierowcy. Można odbyć je na dwa sposoby – albo poprzez jednorazowy kurs, albo w postaci cyklu zajęć rozłożonego maksymalnie na pięć lat. Dodatkowo, jeśli taka osoba miała przerwę w pracy jako kierowca zawodowy i przerwa wynosiła ponad pięć lat, to przed powrotem do pracy w tym charakterze powinna odbyć szkolenie okresowe.
Każde obowiązkowe szkolenie zawodowe ma określony prawnie zakres oraz wyszczególnione moduły szkoleniowe. W przypadku szkolenia okresowego kierowców część modułów jest obowiązkowa dla wszystkich uczestników, a część jest dobrana do konkretnej kategorii prawa jazdy posiadanego przez kursanta.
Ogólnie szkolenie okresowe dla kierowców dotyczy aktualizacji wiedzy na temat przepisów, bezpieczeństwa przewozu oraz zasad ekonomicznej i odpowiedzialnej jazdy samochodem ciężarowym. Tematyka szkolenia może się jednak nieco od siebie różnić, ponieważ szkolenie składa się z trzech modułów obowiązkowych, które musi przejść każdy kursant oraz dwóch modułów do wyboru, które są dostosowane do kategorii prawa jazdy, które posiada uczestnik.
Szkolenie okresowe to 35 godzin zajęć teoretycznych, często przeprowadzanych w odpowiednich ośrodkach w postaci 5 dni zajęć po 7 godzin szkoleniowych. Trzy moduły są obowiązkowe dla wszystkich uczestników szkolenia. Są to:
Pozostałe 14 godzin poświęcone jest na dwa moduły ściśle związane z posiadaną kategorią prawa jazdy.
Uczestnictwo w szkoleniach okresowych niesie ze sobą korzyści nie tylko dla uczestników, ale też wszystkich uczestników ruchu drogowego. Przede wszystkim celem szkolenia okresowego jest poprawa bezpieczeństwa na drogach, z kolei sami kierowcy mogą dzięki szkoleniom podnosić swoje kwalifikacje i udoskonalać technikę jazdy, co wiąże się z możliwością starania się o lepsze stawki u pracodawców.
Obowiązkowe moduły szkolenia okresowego dla kierowców, a więc znaczna część kursu, skoncentrowana jest na zapewnieniu bezpieczeństwa zarówno w trakcie przewozu, jak i załadunku oraz rozładunku. Kursanci w trakcie tych modułów odświeżają swoją wiedzę na temat przestrzegania przepisów ruchu drogowego, stosowaniu ich w trakcie jazdy oraz zachowania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Korzyści ze szkolenia okresowego dzięki temu czerpią nie tylko kierowcy, ale też pozostali uczestnicy ruchu drogowego i osoby pracujące w magazynach.
Drugą z korzyści, jakie niesie ze sobą uczestnictwo w okresowym szkoleniu dla kierowców, jest poszerzenie kwalifikacji zawodowych. Nauka ekonomicznej jazdy oraz minimalizowania ryzyka awarii i zużycia pojazdów przyczynia się do polepszenia techniki jazdy, a tym samym zachowań w trasie. Wraz ze wzrostem kompetencji, wzrasta także wartość takiego pracownika na rynku pracy, a zatem szkolenia okresowe mogą także przynieść bezpośrednie korzyści finansowe dla kierowców.
Cała procedura rejestracji na okresowe szkolenie nie jest skomplikowana i jest zdecydowanie łatwiejsza niż procedura rejestracji na kurs kwalifikacji wstępnej kierowcy. Dlatego też nie powinna stanowić problemu dla kierowcy zawodowego.
Aby zarejestrować się na szkolenie, należy posiadać Profil Kierowcy Zawodowego. Numer tego cyfrowego dokument (nie jest wydawana wersja papierowa), należy podać w ośrodku szkoleniowym. PKZ po odbyciu szkolenia zostanie zaktualizowany o nowy wpis o odbytym szkoleniu okresowym i jest podstawą do przedłużenia ważności prawa jazdy.
Ośrodki przeprowadzające szkolenia okresowe kierowców wymagają jedynie przedstawienia numeru Profilu Kierowcy Zawodowego. Ośrodek blokuje profil na czas kursu, a po jego ukończeniu przez kierowcę aktualizuje o odpowiedni wpis. Na tej podstawie można udać się do wydziału komunikacji w starostwie powiatowym, żeby zaktualizować swoje prawo jazdy.
Szkolenia okresowe kierowców mają formę zajęć teoretycznych i mogą być przeprowadzane zarówno w formie stacjonarnej w ośrodku, jak i zdalnie, w formie e-learningu. W jego trakcie realizowane są kolejne moduły szkoleniowe. Najczęściej spotykaną formą są pięciodniowe szkolenia, podczas których każdego dnia omawiany jest jeden siedmiogodzinny moduł. Przewidziana jest też możliwość realizacji kursu w postaci cyklu zajęć w dłuższej perspektywie czasowej, ale przed upłynięciem ważności poprzedniego szkolenia. Wówczas ośrodek szkoleniowy aktualizuje PKZ o informacje na temat każdego odbytego modułu z osobna.
Szkolenia okresowe kierowców są płatne, ale na szczęście ich koszt jest znacznie niższy niż koszt uzyskania prawa jazdy kategorii C i D oraz pokrewnych. Trzeba jednak pamiętać, że obowiązek szkolenia spoczywa na kierowcy, więc z zasady to on płaci za uczestnictwo.
Wysokość opłat za szkolenia okresowe kierowców ustalana jest indywidualnie przez ośrodki szkoleniowe. Można jednak założyć, że koszt samego kursu wynosi około 500-1000 złotych (stan na marzec 2025). Dodatkowo należy pamiętać o kosztach badań okresowych, czyli dodatkowej kwocie około 300-400 złotych.
Choć wspomniane powyżej kwoty nie są duże jak na szkolenie, które należy przejść co pięć lat, to istnieje możliwość uzyskania dofinansowania od pracodawcy. Zgodnie z przepisami pracodawca powinien pokryć koszt badań okresowych, ale nie ma obowiązku dofinansowa samego szkolenia. Tak więc możliwość pokrycia choćby części kosztów kursu zależy od decyzji zatrudniającej firmy.
Ukończenie szkolenia okresowego dla kierowców jest potwierdzone odpowiednią informacją, którą ośrodek organizujący taki kurs dostarcza do Profilu Kierowcy Zawodowego. Co to oznacza i z czym się wiąże?
W przypadku szkolenia okresowego dla kierowców nie organizuje się egzaminu końcowego. Dlatego też ukończenie programu szkolenia nie wiąże się z wydaniem certyfikatu, a uzyskaniem odpowiedniego wpisu w Profilu Kierowcy Zawodowego. Na podstawie tego wpisu wydział komunikacji starostwa powiatowego właściwego dla miejsca zamieszkania kursanta wyda nowe prawo jazdy z przedłużonym terminem ważności.
Każde ukończone szkolenie okresowe dla kierowców jest ważne przez następne 5 lat, co jest potwierdzane w prawie jazdy nowym terminem obowiązywania kodu 95. Przed upływem tego okresu należy zgłosić się do odpowiedniego ośrodka prowadzącego tego typu kursy, dostarczyć wszystkie niezbędne dokumenty i przejść kolejne szkolenie okresowe.
Chcesz dobrze zarządzać transportem w swojej firmie? Sprawdź fireTMS, czyli kompleksowy system, który pozwala nie tylko dobrze wykorzystywać posiadaną flotę pojazdów, ale też ułatwia zarządzanie kierowcami, w tym ich uprawnieniami do kierowania pojazdami.
Zarejestruj się i rozpocznij 14-dniowy bezpłatny okres próbny fireTMS!
Regularnie dostarczamy informacji o naszym systemie oraz na tematy z branży TSL.
Zapisz się do newslettera i bądź na bieżąco.
Zespół fireTMS
Artykuł został napisany przez zespół fireTMS, w oparciu o wiedzę, doświadczenie i znajomość branży TSL.
Korzystanie z nowoczesnej technologii FireTMS jest kluczem do sprawnej pracy przewoźników i spedytorów oraz skutecznej realizacji zleceń. Wszystkie dane niezbędne do organizacji przewozu znajdują się w jednym systemie, a przygotowanie zlecenia jest zautomatyzowane. Podobnie wygląda proces publikacji ofert z FireTMS na Platformę Trans.eu. Dzięki integracji systemów wystawianie wolnych pojazdów i ładunków przebiega szybko i sprawnie. […]
5 minut czytania
Koszty prowadzenia działalności transportowej zależą od wielu czynników. Dowiedz się, co wpływa na ich wysokość i ile kosztuje założenie firmy z branży transportowej. Rodzaje kosztów w przedsiębiorstwie transportowym Koszty ponoszone w przedsiębiorstwie dzielimy na stałe i zmienne. Do kosztów stałych zaliczamy przede wszystkim koszty zatrudnienia pracownika, ubezpieczenie pojazdów, koszty licencji i leasing. Do zmiennych kosztów […]
7 minut czytania
Z tego artykułu dowiesz się o nowych funkcjach i ulepszeniach: Dodawanie dokumentów metodą Drag and Drop Aby ułatwić i przyspieszyć pracę naszym użytkownikom, dodaliśmy możliwość zbiorczego załączania dokumentów do systemu metodą Drag and Drop. Wystarczy na przykład zaznaczyć preferowane pliki z komputera i przeciągnąć je do FireTMS do sekcji z dokumentami. Metodę tą można zastosować […]
1 minuta czytania