W świecie nowoczesnej logistyki centrum dystrybucji pełni kluczową rolę w zapewnianiu płynności dostaw i utrzymaniu przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw. To właśnie do takich obiektów trafia towar z zakładów produkcyjnych i od dostawców, a następnie – po odpowiednim przygotowaniu – wyrusza w dalszą drogę do sklepów, punktów sprzedaży czy klientów końcowych. W dobie handlu internetowego, szybkich terminów dostaw i rosnących oczekiwań konsumentów, sprawnie działające centrum dystrybucyjne to fundament sukcesu całej organizacji.
Centrum dystrybucji (DC, Distribution Center) to specjalistyczny obiekt logistyczny zaprojektowany tak, aby maksymalnie skrócić czas przepływu towarów przez łańcuch dostaw. O ile klasyczny magazyn koncentruje się na przechowywaniu zapasów, o tyle centrum dystrybucji ma charakter przepływowy. Towar zazwyczaj nie pozostaje w nim długo – priorytetem jest szybkie przyjęcie, przygotowanie i wysyłka.
W literaturze branżowej centrum dystrybucji określane jest jako węzeł logistyczny, który konsoliduje produkty od wielu dostawców i rozdziela je w stronę odbiorców. Tego typu obiekty działają według zaawansowanych procedur i są silnie wspierane przez nowoczesne rozwiązania informatyczne, m.in. systemy WMS do zarządzania magazynem i systemy TMS do zarządzania transportem i spedycją.
Zakres obowiązków centrum dystrybucji jest bardzo szeroki. Obejmuje on zarówno klasyczne operacje logistyczne, jak i coraz częściej zadania związane z obsługą klienta czy personalizacją towarów. Do podstawowych funkcji takiego centrum należą:
Funkcje te mogą być realizowane ręcznie, półautomatycznie lub w pełni automatycznie – w zależności od skali działania centrum dystrybucyjnego. Firmy o największej skali, jak chociażby operatorzy e-commerce, inwestują w automatyczne systemy przenośników, sortery czy roboty do kompletowania zamówień. Taki model działania odpowiada zapotrzebowaniu rynku na skracanie łańcuchów dostaw i przyspieszanie terminów dostaw.
Optymalizacja procesów jest jeden z najbardziej nośnych sloganów w logistyce XXI wieku. Warto pamiętać, że optymalizacja w przypadku centrów dystrybucji wprost łączy się z automatyzacją, często pełnoskalową i opartą na najnowszych rozwiązaniach z dziedziny informatyki i robotyki. Tym samym, dzięki nowoczesnym systemom IT oraz robotom można znacznie zwiększyć efektywność pracy i skrócić czas obsługi zamówienia.
Co wpływa na efektywność pracy centrów dystrybucji?
Centrum dystrybucji pełni rolę kluczowego węzła dla całej sieci logistycznej. Dzięki niemu przepływy towarów są uporządkowane i zsynchronizowane z zapotrzebowaniem rynku. Z kolei w przypadku niesprawnego działania, centrum dystrybucji może być przyczyną powstawania natychmiastowych zakłóceń: opóźnień, braków w dostawach, a w konsekwencji – niezadowolenia klientów.
Dzięki integracji z systemami TMS, firmy mogą w czasie rzeczywistym śledzić przewozy, analizować rentowność tras i reagować na bieżące zakłócenia. To sprawia, że centrum dystrybucji nie działa w izolacji, ale jest częścią większego, cyfrowo połączonego systemu logistycznego.
Nie bez powodu największe centra dystrybucyjne powstają w rejonach dobrze skomunikowanych – przy autostradach, węzłach kolejowych czy w pobliżu dużych aglomeracji. Lokalizacja obiektu decyduje o czasie dostawy i kosztach transportu.
W przypadku Polski do takich lokalizacji zalicza się przede wszystkim centralna część kraju, położona w okolicach węzła autostrad A1 i A2 w Strykowie pod Łodzią. Tamtejsze adresy zapewniają najlepszy dostęp zarówno do rynku krajowego, jak i dużej części regionu Europy Środkowej i Wschodniej. Ponadto dobrymi miejscami na ulokowanie centrów dystrybucji są okolice innych autostradowych węzłów, m.in. okolice Gliwic i Sosnowca lub miejscowości strategicznie położone względem głównych szlaków zaopatrzenia, choćby w okolicach Wrocławia czy Trójmiasta. To wyjaśnia, dlaczego właśnie tam swoje centra ulokowały globalne firmy logistyczne i handlowe.
Magazyn i centrum dystrybucji pełnią zupełnie różne role. Magazyn nastawiony jest na przechowywanie zapasów, a jego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i dostępności towarów w dłuższym okresie. Centrum dystrybucji działa inaczej – to punkt tranzytowy, w którym towar przebywa jak najkrócej, by szybko dotrzeć do odbiorców.
| Cecha | Magazyn | Centrum dystrybucji |
| Główna funkcja | Składowanie | Szybka dystrybucja i minimalizacja czasu przechowywania |
| Czas przechowywania towaru | Długi – nawet do kilku miesięcy | Jak najkrótszy – od kilku godzin do kilku dni |
| Zakres operacji | Składowanie, inwentaryzacja | Przyjęcie, kompletowanie, pakowanie, wysyłka, obsługa zwrotów |
| Rola w łańcuchu dostaw | Utrzymywanie zapasów | Zapewnienie ciągłości dostaw |
Dzięki tej różnicy centra dystrybucji stają się kluczowym elementem dla firm, które są bardzo mocno uzależnione od potrzeb rynku i muszą szybko reagować na zmiany popytu i podaży, np. w e-commerce czy handlu detalicznym.
Centra dystrybucyjne można klasyfikować według skali działania i specjalizacji. Najczęściej spotykane są:
Wybór odpowiedniego typu zależy od strategii firmy i jej modelu logistycznego. W każdym przypadku kluczowe znaczenie ma integracja z narzędziami IT – od ERP po TMS – które pozwalają koordynować przepływy towarów.
Polska stała się jednym z najważniejszych rynków logistycznych w Europie. Atrakcyjna lokalizacja i dostęp do wykwalifikowanej kadry sprawiają, że powstają tu ogromne centra dystrybucji obsługujące rynki międzynarodowe z całości lub części regionu CEE (Europa Środkowa i Wschodnia).
Przykładem takich inwestycji są centra Amazona – to 11 obiektów rozsianych po całym kraju, każdy o powierzchni kilkudziesięciu tysięcy m², wyposażone w roboty wspierające kompletowanie zamówień i działające na bazie zaawansowanych systemów IT. Innym przykładem jest Panattoni Park Stryków, czyli kompleks czterech centrów logistycznych, jeden z największych tego typu obiektów dystrybucyjnych w Europie Środkowej.
Na czym opierają się strategie, stojące za sukcesem tego typu obiektów?
W erze e-commerce klienci oczekują coraz większej personalizacji usług i szybkich dostaw. Same-day delivery, czyli dostarczenie w dzień zamówienia, możliwość śledzenia paczki w czasie rzeczywistym czy indywidualne pakowanie stają się normą we współczesnej logistyce.
Aby sprostać tym wymaganiom, centra dystrybucyjne muszą:
Systemy TMS są narzędziami, które umożliwiają pełną synchronizację działań transportowych i spedycyjnych w logistyce. To między innymi dzięki nim centra dystrybucji działają jak precyzyjny mechanizm – towar trafia do klienta szybciej, taniej i zgodnie z jego oczekiwaniami.
Odpowiednia lokalizacja, wysoki poziom automatyzacji i integracja z systemami TMS sprawiają, że centra dystrybucyjne są w stanie sprostać rosnącym wymaganiom rynku. Jeśli rozglądasz się za nowoczesnym systemem do zarządzania transportem i spedycją, to może Cię zaciekawić fireTMS. To nowoczesne rozwiązanie 360°, dzięki któremu można zautomatyzować i zoptymalizować procesy w firmie – od pozyskania i wprowadzenia zleceń transportowych, przez planowanie tras, monitorowanie ich realizacji, aż po rozliczanie.
Możesz teraz sprawdzić, jak fireTMS sprawdzi się w praktyce! Załóż konto i rozpocznij darmowy, 14-dniowy okres próbny. Masz pytania? Skontaktuj się z nami, udzielimy Ci niezbędnych informacji.
Regularnie dostarczamy informacji o naszym systemie oraz na tematy z branży TSL.
Zapisz się do newslettera i bądź na bieżąco.
Zespół fireTMS
Artykuł został napisany przez zespół fireTMS, w oparciu o wiedzę, doświadczenie i znajomość branży TSL.
Branża TSL już kilka lat temu stanęłą przed wielkim wyzwaniem przygotowania się do zielonej transformacji i zmian, jakie w związku z tym zachodzą w gospodarce. Jednym z najważniejszych obszarów, związanych z przystosowywaniem biznesu do nowych warunków jest optymalizacja kosztów. Dotyczy to przede wszystkim najbardziej energochłonnej dziedziny w branży TSL, czyli transportu. Poznaj nowatorskie metody i […]
15 minut czytania
Za nami kolejny kolejny rok pełen wyzwań dla branży TSL, który upłynął zarówno pod znakiem walki z kryzysem, jak również szukania przewag konkurencyjnych dzięki inwestycjom w nowoczesne rozwiązania. Co przyniesie rok 2025 w transporcie i spedycji? Zebraliśmy ważne informacje i prognozy dotyczące rynku transportowego w Europie, które pomogą Ci przygotować się do prowadzenia działalności w […]
11 minut czytania
W określonych dniach i godzinach pojazdy oraz zespoły pojazdów, których masa całkowita przekracza 12 ton nie mogą poruszać się po drogach ze względu na wzmożony ruch. W jakie dni obowiązuje zakaz ruchu ciężarówek w 2024 roku? Zapraszamy do lektury. Zakazy ruchu ciężarówek – cel Zakaz jazdy ciężarówek ma na celu zmniejszenie natężenia ruchu, gdy na […]
5 minut czytania