Zawód kierowcy międzynarodowego to odpowiedzialna praca, która wymaga specjalistycznych uprawnień, znajomości przepisów oraz gotowości do wielodniowych tras poza domem. Choć praca w transporcie międzynarodowym bywa wymagająca, daje stabilność, wysokie wynagrodzenie i szerokie możliwości rozwoju. W tym przewodniku znajdziesz podsumowanie najważniejszych zasad, uprawnień i obowiązków, które musi znać każdy kierowca realizujący przewozy poza granicami kraju.
Kierowca międzynarodowy to zawodowy kierowca, który wykonuje przewóz towarów lub osób pomiędzy państwami (zarówno w strefie Schengen, jak i poza nią). Odpowiada nie tylko za prowadzenie pojazdu, ale również za bezpieczeństwo ładunku, terminowość dostaw i prawidłową obsługę dokumentacji. Praca w ruchu międzynarodowym oznacza konieczność znajomości przepisów obowiązujących w wielu krajach, zasad delegowania, czasu pracy oraz wymogów celnych.
To zawód, który wymaga odporności na stres, samodzielności i dobrej organizacji, lecz jednocześnie pozawala dobrze zarabiać kierowcy samochodu ciężarowego.
Codzienna praca kierowcy międzynarodowego obejmuje wiele czynności, które wykraczają poza samą jazdę. Przed rozpoczęciem trasy kierowca sprawdza stan techniczny pojazdu, komplet dokumentów dotyczących przejazdu, stan zabezpieczenia ładunku i zgodność towaru z listem przewozowym. Musi też zadbać o właściwe rozmieszczenie palet lub kontenerów, by nie doszło do przekroczenia nacisków na oś.
Warto zauważyć, że pojazdy używane w transporcie międzynarodowym różnią się w zależności od rodzaju przewozu – od mniejszych samochodów ciężarowych, do prowadzenia których potrzebne jest prawo jazdy kategorii C, po pełne zestawy transportowe (wymagające posiadania prawa jazdy kategorii C+E), które dominują na długich trasach europejskich.
W trasie kierowca obsługuje tachograf, raportuje przebieg dostawy do firmy i reaguje na zmiany, takie jak zatory na drogach czy awarie, korzystając np. z aplikacji mobilnej fireTMS Driver. Kierujący pojazdem powinien znać także systemy poboru opłat (np. niemiecki Toll Collect), przepisy dotyczące stref ekologicznych i lokalne ograniczenia.
Międzynarodowe przewozy wiążą się z dłuższymi odcinkami do przejechania, rzadszymi powrotami do domu i koniecznością dostosowywania się do przepisów różnych państw. W transporcie krajowym kierowca częściej pracuje w regularnych godzinach i wraca do bazy. Natomiast kierowcy międzynarodowinierzadko pracują w systemie 2/1 lub 3/1, czyli tydzień w domu przypada na dwa lub trzy tygodnie w trasie.
W przewozach zagranicznych obowiązują też szczególne regulacje dotyczące wynagrodzeń, dokumentacji i delegowania. Dokumentacja jest bardziej rozbudowana – oprócz CMR mogą być wymagane dokumenty TIR, ATA czy dodatkowe certyfikaty. Różne kraje mają także odmienne zasady dotyczące zakazów jazdy pojazdów ciężarowych, płacy minimalnej kierowców czy obowiązkowych zgłoszeń.
Aby podjąć pracę kierowcy międzynarodowego, należy posiadać specjalne uprawnienia i dokumenty, takie jak:
Dodatkowo kierowca powinien mieć aktualne badania lekarskie i psychologiczne. Bez spełnienia tych warunków nie można wykonywać przewozów drogowych na terenie UE.
Prawo jazdy kategorii C uprawnia do prowadzenia pojazdów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, natomiast C+E pozwala kierować zestawami transportowymi z przyczepą lub naczepą. Kategoria C+E jest najbardziej pożądanym uprawnieniem – większość tras międzynarodowych realizuje się właśnie pełnymi zestawami. Prawo do kierowania samochodami ciężarowymi można uzyskać w wieku 21 lat lub 18 lat przy równoczesnym ukończeniu kwalifikacji wstępnej. Co ważne, do kursu prawa jazdy kategorii C lub C+E można przystąpić dopiero po uzyskaniu prawa jazdy kategorii B.
Kod 95 potwierdza uzyskanie kwalifikacji zawodowej przez kierowcę i jest wpisywany do prawa jazdy na 5 lat. Po tym czasie kierowca musi odbyć szkolenie okresowe, aby przedłużyć jego ważność. Z kolei karta kierowcy służy do rejestracji czasu pracy w tachografie cyfrowym i też jest ważna 5 lat. Kierowca musi pamiętać o terminach ważności dokumentów – brak aktualnego kodu 95 lub karty kierowcy uniemożliwia legalne wykonywanie przewozów.
Badania kierowców są obowiązkowe i cykliczne – do 60. roku życia powtarza się je co 5 lat, a później co 30 miesięcy. Obejmują one ocenę wzroku, słuchu, układu krążenia, sprawności psychomotorycznej i odporności na stres. Ze względu na konieczność wielogodzinnego prowadzenie pojazdu i monotonność pracy, kierowca powinien dbać o zdrowie, poprzez zapewnienie sobie aktywności fizycznej, odpowiedni sen i regenerację w czasie wolnym.
Transport międzynarodowy jest mocno regulowany – od norm czasu jazdy, przez zasady delegowania kierowców, po wymogi dotyczące dokumentów pojazdu i ładunku. Zrozumienie regulacji jest kluczowe zarówno dla zapewnienia bezpieczeństwa przewozu, jak i uniknięcia kar.
Zasady czasu pracy kierowców na poziomie całej UE określa rozporządzenie (WE) 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady. Najważniejsze z nich to:
Po 4,5 godziny jazdy kierowca musi zrobić przerwę 45 minut. Odpoczynek dzienny to minimum 11 godzin, a tygodniowy – 45 godzin (lub co najmniej 24 godziny w określonych przypadkach).
Pakiet mobilności, który wszedł w życie w 2020 roku i od tego czasu został kilkukrotnie uaktualniony, nałożył dodatkowe obowiązki na przewoźnika, dotyczące warunków pracy kierowców kat. C i C+E m.in.:
Kierowca, który pracuje na trasach międzynarodowych powinien zawsze mieć przy sobie zestaw określonych dokumentów. Dzięki temu ma pewność, że spełni wymagania prawne i nie zostanie ukarany przez służby w danym kraju.
Jakie dokumenty powinien mieć przy sobie kierowca międzynarodowy?
Pakiet mobilności zmienił sposób rozliczania kierowców zatrudnionych w transporcie międzynarodowym. Zniknęły tradycyjne diety – zastąpiły je tzw. wirtualne diety, czyli część wynagrodzenia zwolniona z podatku i składek. Jednocześnie kierowcy wykonujący kabotaż muszą mieć zapewnioną płacę minimalną kraju, na którego terenie pracują.
W przypadku cudzoziemców obowiązują dodatkowe formalności – trzeba udokumentować legalny pobyt, posiadać ważne prawo jazdy, uzyskać kod 95 i świadectwo kierowcy. Jeśli prawo jazdy zostało wydane poza terenem UE, należy także posiadać Kartę Kwalifikacji Kierowcy.
Choć obie grupy kierowców podlegają tym samym przepisom i wymogom, ich codzienna praca wygląda nieco inaczej. Kierowcy z kategorią C+E odpowiadają za długodystansowe przewozy zestawami, natomiast kierowcy z kategorią C częściej obsługują krótsze trasy i większą liczbę punktów dostaw.
Kierowcy prowadzący największe zestawy drogowe muszą zwracać uwagę na wysokość pojazdu, dopuszczalne naciski na oś i ograniczenia tonażowe. Wymagane jest też właściwe zabezpieczenie ładunku – od pasów i belek po maty antypoślizgowe. Zaniedbanie tych obowiązków może poskutkować nie tylko nałożeniem kar i mandatów, ale też spowodować niebezpieczeństwo na drodze, a nawet grozić zniszczeniem ładunku lub pojazdu.
Kierowcy, którzy posiadają prawo jazdy kategorii C częściej wykonują przewozy krótkodystansowe, np. transport między magazynami i sklepami za granicą. Nierzadko samodzielnie uczestniczą w załadunku i rozładunku oraz obsługują windy załadunkowe. Chociaż w tym przypadku trasy bywają krótsze, przepisy dotyczące tachografów, odpoczynków i dokumentacji pozostają identyczne jak w pracy kierowców prowadzących największe zestawy transportowe.
Każdy dzień kierowcy zaczyna się od kontroli technicznej pojazdu, sprawdzenia dokumentów i ustawienia tachografu. W ciągu dnia kierowca wykonuje obowiązkowe przerwy, tankuje, komunikuje się z dyspozytorem lub spedytorem i dostosowuje plan jazdy do sytuacji na drodze. Wieczorem kierowca odpoczywa – zwykle w kabinie, a przy dłuższych odpoczynkach w hotelu. Codzienność kierowcy to także radzenie sobie z nieprzewidzianymi sytuacjami: awariami, korkami, kontrolami czy zmianami harmonogramu.
Ścieżka, która prowadzi do pracy w roli kierowcy międzynarodowego obejmuje uzyskanie prawa jazdy, kwalifikacji zawodowej, przejście badań lekarskich i psychologicznych, a także otrzymanie karty kierowcy oraz – w razie potrzeby – dodatkowych uprawnień, np. umożliwiających przewóz materiałów niebezpiecznych (ADR). Warto również rozwijać znajomość języków (zwłaszcza języka angielskiego i tych, które są powszechnie wykorzystywane w krajach leżących na obsługiwanych trasach), przepisów oraz umiejętność obsługi nowych tachografów.
Przed wyborem pracodawcy warto zwrócić uwagę na kilka aspektów, które mogą dużo powiedzieć o warunkach panujących w wybranej firmie transportowej. Wśród nich należy sprawdzić:
Rzetelna firma powinna zapewniać kierowcom nowoczesny tabor, stabilne zatrudnienie i działać na bazie prawa pracy.
Wśród najczęściej pojawiających się problemów w pracy międzynarodowego kierowcy można znaleźć:
Kierowcy powinni także pamiętać o zadbaniu o własne zdrowie, a także zapewnić sobie warunki do regeneracji w swoim czasie wolnym. To elementy równie ważne, jak znajomość przepisów.
Praca kierowcy międzynarodowego jest wymagającym zajęciem, ale przy odpowiednim przygotowaniu i świadomym przestrzeganiu przepisów może on dać wiele satysfakcji, stabilne warunki zatrudnienia oraz wysokie zarobki. W 2025 roku osoby wykonujące ten zawód mogą liczyć na wynagrodzenie 8000-15000 zł netto miesięcznie. Oczywiście wysokość zarobków jest uzależniona od doświadczenia, obsługiwanej trasy oraz specjalizacji (np. ADR, chłodnie). Firmy transportowe powinny z kolei dbać o stałe podnoszenie świadomości i kwalifikacji swoich kierowców – bo od ich profesjonalizmu zależy bezpieczeństwo drogowe i wyniki finansowe przewoźnika.
Szukasz dobrego rozwiązania do zarządzania transportem i spedycją? Sprawdź fireTMS, czyli kompleksowy system TMS 360°, który sprawdzi się zarówno w pozyskiwaniu i wprowadzaniu zleceń, planowaniu transportu i tras, jak i monitorowaniu przewozów oraz fakturowaniu i rozliczaniu zleceń. Załóż darmowe konto w fireTMS i rozpocznij 14-dniowy okres próbny naszego systemu.
Regularnie dostarczamy informacji o naszym systemie oraz na tematy z branży TSL.
Zapisz się do newslettera i bądź na bieżąco.
Zespół fireTMS
Artykuł został napisany przez zespół fireTMS, w oparciu o wiedzę, doświadczenie i znajomość branży TSL.
Gwałtowne wahania ceny paliw komplikują sytuację firm transportowych. Ale większym kłopotem jest stały wzrost ceny oleju napędowego, który obserwujemy od ponad dwóch miesięcy. Jak branża TSL radzi sobie z tymi problemami? Ceny paliw zbliżają się do wartości rekordowych. W efekcie wielu przewoźników już teraz ma spore kłopoty z utrzymaniem rentowności przewozów. Wciąż jednak nie widać […]
5 minut czytania
Branża TSL już kilka lat temu stanęłą przed wielkim wyzwaniem przygotowania się do zielonej transformacji i zmian, jakie w związku z tym zachodzą w gospodarce. Jednym z najważniejszych obszarów, związanych z przystosowywaniem biznesu do nowych warunków jest optymalizacja kosztów. Dotyczy to przede wszystkim najbardziej energochłonnej dziedziny w branży TSL, czyli transportu. Poznaj nowatorskie metody i […]
15 minut czytania
W określonych dniach i godzinach pojazdy oraz zespoły pojazdów, których masa całkowita przekracza 12 ton nie mogą poruszać się po drogach ze względu na wzmożony ruch. W jakie dni obowiązuje zakaz ruchu ciężarówek w 2024 roku? Zapraszamy do lektury. Zakazy ruchu ciężarówek – cel Zakaz jazdy ciężarówek ma na celu zmniejszenie natężenia ruchu, gdy na […]
5 minut czytania